Φάσεις ανάγνωσης

Δραστηριότητες πριν, μετά και κατά τη διάρκεια της ανάγνωσης:

• Εξέταση του τίτλου, των εικόνων ίσως και με νοηματική κάποιες ιδέες
• Ενεργοποίηση ενδιαφέροντος, να κάνουν υποθέσεις σχετικά με το βασιλιά
• Ερωτήσεις από τον/την εκπαιδευτικό που να απαντούν στις υποθέσεις
• Στοχευμένη ανάγνωση σε συγκεκριμένο χώρο π.χ. βιβλιοθήκη

Επισκέψεις

• Πλανητάριο - Αθήνα
• Νόησης - Θεσσαλονίκη
• Δημαρχείο (οι αποφάσεις να έχουν έλλογη βάση) [ακόμα και στον Διευθυντή του σχολείου]
• Θεατρικές και μουσικές παραστάσεις βασισμένες στον «Μικρό Πρίγκιπα» που ανεβαίνουν
• Δραματοποίηση - μικροβιβλίο
• Σε κάποιο πολιτιστικό κέντρο με εργαστήρι σχετικά με την εικονογράφηση

Αξιοποίηση της τέχνης

• Δημιουργία μικροβιβλίων - εικονογράφηση - δέντρο

Προτεινόμενα βιβλία

• Το δέντρο που έδινε
• Η Αλίκη στη χώρα των θαυμάτων
• Ο γίγαντας με την τρυφερή καρδιά
• Ο Πήτερ Παν στη χώρα του Ποτέ

Φάσεις ανάγνωσης

Πριν την ανάγνωση:

• Ιδεοσύννεφο με τη λέξη βασιλιάς και τι σημαίνει να είναι κάποιος βασιλιάς
• Ποια παραμύθια γνωρίζετε με βασιλιάδες
• Εννοιολογικός χάρτης: Πώς φαντάζεστε έναν βασιλιά;
• Μία σύντομη προφορική ιστορία με βάση την εικόνα του βιβλίου στο συγκεκριμένο κεφάλαιο.
  α) παραμύθια που γνωρίζουν με ήρωες βασιλιάδες και
  β) τι χαρακτήρα έχουν συνήθως (ηθικοί, ματαιόδοξοι, δίκαιοι κλπ)

Κατά την ανάγνωση:

• Κλίμα ανάγνωσης (απαλή μουσική, εισαγωγή ηχητικών με κρουστά που λειτουργούν σαν ραδιοφωνική ανάγνωση-ακρόαση

Μετά την ανάγνωση:

• Ανάλυση χαρακτήρων: Μικρός πρίγκηπας με τους χαρακτήρες που συνάντηση “Πώς βλέπουν τον κόσμο τα παιδιά και πώς βλέπουν τον κόσμο οι ενήλικες”
• Διάδρομος με μαθητές στα πλαίσια ντιμπέιτ: ο αυταρχικός και ο δίκαιος βασιλιάς
• Παιχνίδι ρόλων-δραματοποίηση, εισαγωγή του δικού τους χαρακτήρα στην ιστορία, διαφορετική έκβαση

Αξιοποίηση της τέχνης

• Να ζωγραφίσουν τον βασιλιά όπως τον φαντάζονται

Φάσεις ανάγνωσης

Πριν την ανάγνωση:

• Ερώτηση προς τους/τις μαθητές/-τριες, "Τι είναι ένας βασιλιάς;", συζήτηση-διάλογος.
• Εικόνα του βασιλιά από το βιβλίο, να δημιουργήσουν οι μαθητές/-τριες προφορικά μια σύντομη ιστορία σχετικά με αυτή.
• Να ερωτηθούν πώς τον φαντάζονται τον βασιλιά, όσον αφορά τη συμπεριφορά του, τις συνήθειές του κ.λπ.

Κατά την ανάγνωση:

• Ο/η εκπαιδευτικός διαβάζει με παραστατικό τρόπο (χρώμα φωνής, αυξομείωση έντασης κ.ά.) το συγκεκριμένο κεφάλαιο και παράλληλα από μία τσάντα βγάζει σχετικά αντικείμενα, που αφορούν τον πρίγκιπα ή τον βασιλιά.

Μετά την ανάγνωση:

• Οι μαθητές/-τριες σε μικρές ομάδες εργασίας σχεδιάζουν, ζωγραφίζουν ή/και κατασκευάζουν παρόμοια αντικείμενα με αυτά, που έβγαζε ο /η εκπαιδευτικός από την τσάντα κατά τη διάρκεια της ανάγνωσης.

Επισκέψεις

• Διδακτική επίσκεψη στη Βουλή των Ελλήνων, παλιό ανάκτορο του βασιλιά.
• Διδακτική επίσκεψη σε Πλανητάριο, Αστεροσκοπείο ή πρόσκληση στον χώρο του σχολείου του Φορητού Ψηφιακού Πλανητάριου.
• Παρακολούθηση σχετικής θεατρικής παράστασης εκτός ή εντός του χώρου του σχολείου.

Αξιοποίηση της τέχνης

• Οι μαθητές/-τριες δημιουργούν σε χαρτί του μέτρου ένα κολλάζ, κολλώντας αυτά που σχεδίασαν, ζωγράφισαν ή/και κατασκεύασαν στην προηγούμενη δραστηριότητα.

Προτεινόμενα βιβλία

• Τα ρούχα του βασιλιά
• Το δέντρο που έδινε

Φάσεις ανάγνωσης

Πριν την ανάγνωση:

• Καταιγισμός ιδεών με βάση μία εικόνα ή λέξη ή λέξεις π.χ. βασιλιάς, πρίγκιπας, πλανήτης ή φανταστικοί κόσμοι και ζητάμε να φανταστούν τι μπορεί να ζει σε αυτούς τους κόσμους. Πλανήτης έκφραση απόψεων, συναισθημάτων... Ζητάμε από τα παιδιά να μαντέψουν τι μπορεί να συμβεί στην ιστορία. Μπορούν να εκφράσουν τις προσδοκίες τους για την ιστορία και να φανταστούν πώς θα ήταν να ταξιδεύεις σε έναν άλλο πλανήτη.

Κατά την ανάγνωση:

• Ανάγνωση στην ολομέλεια ή σε ομάδες σιωπηρή ανάγνωση. Επεξεργασία κειμένου – κάνε διαλείμματα για να συζητήσεις με τα παιδιά τα σημαντικά μηνύματα που προκύπτουν από την ιστορία - Ανάδειξη
• Ομαδοσυνεργατικές δραστηριότητες π.χ.
  • Ομάδα καλλιτεχνών - δημιουργία του δικού τους πλανήτη
  • Ομάδα αστρονόμων - παρουσίαση πλανητών
  • Θεατρική ομάδα - Παιχνίδια ρόλων
  • Δημιουργικής γραφής - επιστολή
  • Ανακριτική καρέκλα

Μετά την ανάγνωση:

• Φυτεύουμε τριανταφυλλιές

Επισκέψεις

• Διαδικτυακή ή φυσική επίσκεψη στο Πλανητάριο ή στο Νόησις (Θεσσαλονίκη)

Αξιοποίηση της τέχνης

• Πίνακες του Μονέ και Βαν Γκογκ
  
  ΟΙ ΔΕΣΠΟΙΝΙΔΕΣ ΤΩΝ ΤΙΜΩΝ (LAS MENINAS)
  
  Ντιέγκο Βελάσκεθ (Diego Velazquez), ζωγράφος,
  Είναι πολυπρόσωπο έργο και αποτελεί ένα στιγμιότυπο από την καθημερινή ζωή της βασιλικής Αυλής. Βλέπουμε τον ίδιο τον Βελάσκεθ να ζωγραφίζει μπροστά σε ένα μεγάλο τελάρο. Στο κέντρο του πίνακα εμφανίζεται η μικρή πριγκίπισσα Μαργαρίτα, την οποία πλαισιώνουν οι δεσποινίδες των τιμών, ο σκύλος της, το βασιλικό ζεύγος που φαίνεται στον καθρέφτη στο πίσω μέρος του τοίχου (η βασίλισσα Μαριάννα και ο βασιλιάς Φίλιππος Δ΄), δύο νάνοι, μία γυναίκα και δύο άντρες. Έχουν λεχθεί πολλά για τη σημασία της σύνθεσης «Las Meninas», η οποία θα μπορούσε να θεωρηθεί ένα ομαδικό βασιλικό πορτρέτο σε μορφή «φωτογραφικού στιγμιοτύπου»

Προτεινόμενα βιβλία

• «Ο Νίκος και οι Αστερίσκοι» της Πηνελόπης Δέλτα Το βιβλίο της Πηνελόπης Δέλτα μας μεταφέρει σε έναν φανταστικό κόσμο, όπου η φιλία και η συνεργασία είναι τα κλειδιά για να αντιμετωπιστούν οι δυσκολίες. Η γραφή της είναι απλή και γεμάτη συναισθηματική αξία.
• «Το Λουλούδι του Ιούλη» της Ιωάννας Καρυστιάνη Ένα βιβλίο γεμάτο ποίηση και συναισθηματική ένταση, το οποίο συνδυάζει φαντασία και ρεαλισμό με μια εις βάθος εξερεύνηση των ανθρώπινων σχέσεων και των επιθυμιών. Όπως και στον Μικρό Πρίγκιπα, υπάρχει μια αναζήτηση για νόημα στον κόσμο γύρω μας.
• «Ο Χαμένος Κόσμος του Ντίνου» του Περικλή Κοροβέση Ένα βιβλίο που συνδυάζει τη φαντασία με τη ζωή, την εξερεύνηση και την ανακάλυψη του κόσμου. Η περιπέτεια του Ντίνου είναι γεμάτη συναισθηματική ένταση, που θυμίζει την περιπλάνηση του Μικρού Πρίγκιπα.
• «Η μικρή πριγκίπισσα» της Τζιλ Μουρ Αυτή η σειρά βιβλίων, αν και πιο κοντά στις ιστορίες για νεαρούς αναγνώστες, συνδυάζει τη φιλία και την αγάπη για
  τη ζωή με αστεία και συγκινητικά στοιχεία, δημιουργώντας
  μια ευχάριστη ατμόσφαιρα.
• «Το Κορίτσι με τα Χρυσά Μάτια» της Γαλάτειας Καζαντζάκη Το βιβλίο αυτό είναι γεμάτο με συμβολισμούς και μυστήριο, που θυμίζουν τον κόσμο του Μικρού Πρίγκιπα, με την εξερεύνηση της μοναξιάς, της αναζήτησης της αγάπης και της αξίας των ανθρώπινων σχέσεων.
• «Η Μάγισσα του Καλντερό» της Σοφίας Νικολαΐδου Με μια πιο μαγική προσέγγιση, το βιβλίο αυτό εξιστορεί την αναζήτηση για κάτι περισσότερο στην καθημερινή ζωή, όπως και στον Μικρό Πρίγκιπα, με μια εξερεύνηση του προσωπικού ταξιδιού και της ανακάλυψης.
• «Η χώρα των θαυμάτων» της Λίζα Μπρέιντ Ένα παραμύθι γεμάτο από φαντασία και αλληγορίες για το νόημα της ζωής και τη σχέση με τον κόσμο γύρω μας. Όπως και ο Μικρός Πρίγκιπας, διερευνά τις σχέσεις και τις αξίες της ανθρώπινης ύπαρξης με ευαισθησία και βάθος.

Αυτά τα βιβλία συνδέονται με τον «Μικρό Πρίγκιπα» μέσα από την εξερεύνηση των πιο ουσιαστικών θεμάτων της ζωής, προσφέροντας φαντασία και συναισθηματική δύναμη για μικρούς και μεγάλους αναγνώστες.

Φάσεις ανάγνωσης

Πριν την ανάγνωση:

• Δραματοποίηση

Κατά την ανάγνωση:

• Ζωγραφίζω... “Τι θα έκανες αν ήσουν στη θέση του;” “Ποια συμβουλή θα έδινες”
• Σύνδεση με τα συναισθήματά τους...

Μετά την ανάγνωση:

• Kάθε παιδί να γράψει ή να ζωγραφίσει ένα σημαντικό μήνυμα (padlet)
• Επέκταση της ιστορίας. AI tool. Να γράψουν κάτι για την φιλία. “Ένα φίλος δε σκέφτεται μόνο τον εαυτό του.”

Επισκέψεις

• Αστεροσκοπείο
• Αστεροσχολείο
• Πλανητάριο Νυχτερινή θέαση πλανητών - περιβαλλοντικό πρόγραμμα

Φάσεις ανάγνωσης

Πριν την ανάγνωση:

• Διατύπωση υποθέσεων για τα νοήματα και την εξέλιξή τους στο κείμενο.
• Ξεφύλλισμα του βιβλίου στην ηλεκτρονική του μορφή, εστίαση στις εικόνες και με βάση τις εικόνες προσπάθεια να διατυπωθεί μια αφήγηση.
• Κάθε μαθητής/ήτρια ζωγραφίζει τον δικό του/ης πρίγκιπα, γράφει σε λίγες γραμμές τι περιμένει να διαβάσει στο κείμενο.

Κατά την ανάγνωση:

• Δραματοποίηση κάποιων σημείων του κειμένου.
• Καλλιτεχνικές δημιουργίες με αφορμή αναφορά από το κείμενο.
• Διακοπές κατά την ανάγνωση ώστε να δίνεται η δυνατότητα για συζήτηση και εμβάθυνση
• Συναισθήματα των μαθητών/τριών
• Τήρηση “ημερολογίου” του ταξιδιού.

Μετά την ανάγνωση:

• Συζήτηση για τον έλεγχο της ορθότητας των υποθέσεων.
• Δραματοποίηση κάποιων σκηνών
• Συζήτηση για την ανάλυση των συμβολισμών (αναλογικά προς την ηλικία των παιδιών)
• Συναισθήματα των μαθητών/τριών
• Εναλλακτικές πορείες της ιστορίας με τροποποίηση βασικών χαρακτηριστικών των προσωπικοτήτων των ηρώων ή τροποποίηση του κλεισίματος.
• Δημιουργία πλανήτη κάθε υποομάδας του τμήματος με αναφορές με λέξεις
• Αφίσα που θα ανακεφαλαιώνει την ιστορία

Επισκέψεις

• Θεατρική παράσταση
• Βιβλιοθήκη
• Μουσείο παιδικής τέχνης
• Πλανητάριο και Νόησις
• Επισκέψεις στους “πλανήτες” άλλων σχολείων για να δουλέψουν από κοινού το κείμενο.

Αξιοποίηση της τέχνης

• Έκθεση ζωγραφικής με έργα των παιδιών
• Αναζήτηση έργων ζωγραφικής άλλων καλλιτεχνών
• Σύνδεση με όσες το δυνατόν περισσότερες μορφές τέχνης (ενδεικτικά μουσική)

Προτεινόμενα βιβλία

• Ψηλά Βουνά - αναλογικά ...ταξίδια
• Ο γάτος με τα μάτια που ήταν δύο - Στέφανου Σαραφιανού
• Το αστέρι που έπεσε στη γη - Τριβιζάς

Φάσεις ανάγνωσης

Πριν την ανάγνωση:

• Γράφουμε στον πίνακα τη λέξη “φανανάφτης” και ζητούμε από τους/τις μαθητές/τριες να μας πουν τι μπορεί να σημαίνει η λέξη
• Αφού μας πουν τις ιδέες τους, γίνεται η εννοιολογική αποσαφήνιση του όρου.
• Τους ζητούμε να κάνουν μια μικρή ζωγραφιά
• Τους δείχνουμε την εικόνα του φανοκόρου και ζητούμε την περιγραφή της
• Τους κάνουμε ερωτήσεις, όπως πχ. Είναι μόνος, πού είναι κλπ.

Κατά την ανάγνωση:

• Διακόπτουμε σε κάποια σημεία και ζητάμε να κάνουν υποθέσεις, τι θα έκαναν, τι θα έλεγαν, πώς νιώθουν. Συζήτηση του τι σημαίνει “υπακοή χωρίς σκέψη”.
• Δραματοποίηση.
• Ομαδική Δημιουργία κόμικ.
• Πώς θα ένιωθαν αν ζούσαν στον πλανήτη αυτό.

Μετά την ανάγνωση:

• Να ζωγραφίσουν δύο σκηνές του ίδιου τοπίου: μέρα / νύχτα
• Να φανταστούν τη συνέχεια της ιστορίας
• Δραματοποίηση σκηνών
• Παγωμένη εικόνα -κάθε παιδί διαλέγει ένα στιγμιότυπο
• Επιστολή στον φανοκόρο ή/και στον Μικρό Πρίγκιπα

Φορείς και επισκέψεις που συνδέονται με το «Μικρό Πρίγκιπα»

• Επίσκεψη σε κάποιο πλανητάριο/αστεροσκοπείο/μουσείο τεχνολογίας (να δουν π.χ. ηλιακά ρολόγια)
• ΔΕΗ και μουσείο τεχνολογικό/ηλεκτρισμού
• Λαογραφικό μουσείο-παλιά επαγγέλματα
• Με Θεατρική Ομάδα
• Σε καταφύγιο ζώων - ευαισθητοποίηση για φροντίδα και προστασία ζώων

Αξιοποίηση της τέχνης κατά την ανάγνωση και επεξεργασία του «Μικρού Πρίγκιπα»

• Πίνακες ζωγραφικής με μέρα/νύχτα.
  
• Μουσικά κομμάτια (π.χ. κλασικής μουσικής (άλλο για μέρα, άλλο για νύχτα)
• Δραματοποίηση τη σκηνής
• Ζωγραφική-εικονογράφηση σκηνών
• Κολλάζ με φάρους ή πλανήτες ή εικόνες του μικρού πρίγκηπα από διαδίκτυο
• Μικρό βιντεάκι με stop motion και υπότιτλους στα αγγλικά, για να μπορούν να το διαβάσουν και αγγλομαθείς μαθητές
• Κατασκευή φανοστάτη
• Θεατρικός μονόλογος με βάση τα λόγια του φανοκόρου/παράσταση για όλο το βιβλίο.

Προτάσεις σε παιδικά λογοτεχνικά βιβλία που συνδέονται με τον «Μικρό Πρίγκιπα»

• Κάποια βιβλία για φάρους/φαροφύλακες (σύνδεση με την έννοια του φωτός...): π.χ.
  1. Ρωμανός ο φαροφύλακας (Παπασταματίου)
  2. Ο φεγγαροσκεπαστής του Ερίκ Πουιμπαρέ (διόπτρα)
  3. Το δέντρο που έδινε του Σελ Σιλβερσταιν
  4. Το αγόρι, ο τυφλοπόντικας και το άλογο του Μακέζι
  5. Ο μικρός Νικόλας -απλό και με χιούμορ
  6. Η Μόνα σε νέα αποστολή της Ντε Κάστρο
  7. Η σπηλιά του Πλάτωνα (παιδικά-εκδ. Κάκτος)
  8. Το ρολόι που κουράστηκε (Ανδρέας Πάμπουκκας, 2019)

Φάσεις ανάγνωσης

Πριν την ανάγνωση:

• Πώς φαντάζεστε τον πλανήτη του Β 612; Ζωγραφίστε, γράψτε λέξεις Κλειδιά σε post it και κάντε κολλάζ, εναλλακτικά σε word wall (επανερχόμαστε μετά το διάβασμα να συγκρίνουμε)
• Τι είναι πλανήτης; δείχνουμε σχετικά βίντεο και εικόνες.

Κατά τη διάρκεια:

• ημερολόγιο ταξιδιού
• role play
• steam μαθηματικά πόσο μακριά είναι, φυσική- αστρονομία- τέχνη: τον φτιάχνω με ποικίλα υλικά, τραγούδια κτλ - μηχανική - αεροναυπηγική κτλ τεχνολογία αστροναύτες διαστημόπλοια κτλ
• ψηφιακά εργαλεία για δημιουργία εικόνων με την περιγραφή που θα δώσουν μέσω του βιβλίου, ερωτήσεις animation στον Μικρό Πρίγκιπα κτλ
• ολική προσέγγιση μέσω τεχνικών artful thinking και μετασχηματίζουσας μάθησης: πού είμαι εγώ στο έργο; ποια στοιχεία του εαυτού μου βλέπω; ποιοι είναι οι δικοί μου φόβοι; μετρώ και εγώ τους ανθρώπους με νούμερα;
  αξιοποίηση και ζωγραφιών Βαν Γκονγκ κτλ

Μετά:

• storyjumper για περίληψη αναδιατύπωση, σημείων που τους άρεσαν;
• padlet με σημεία που τους άρεσαν
• twee για δημιουργία δραστηριοτήτων από το animation
• προβολή του animation

Φορείς -Επισκέψεις

• Αστεροσκοπείο
• Ευγενίδειο
• Φορητό αστεροσκοπείο
• Ψηφιακές περιηγήσεις
• Γεωπόνος φυτά μπαομπάπ - ενεργός πολίτης πώς φροντίζω κτλ
• Κήποι
• Ωρίων
• Κρυμμένος θησαυρός σε ανοικτό χώρο-εκδρομή, να απαντάνε σε ερωτήματα σχετικά με το βιβλίο

Αξιοποίηση της τέχνης

• πίνακες ζωγραφικής
• θεατρική παράσταση, να δουν και να ανεβάσουν
• μόμπιλε κατασκευή με ποικίλα υλικά του πλανήτη

Προτεινόμενα βιβλία

• Το αστέρι που έπεσε από τον ουρανό
• Το δέντρο που έδινε
• Το κάτι άλλο
• Το αγόρι, ο τυφλοπόντικας, η αλεπού και το άλογο
• Το παλιόπαιδο και Αγαπητέ Θεέ (αποσπάσματα όμως, δεν θεωρούμε πως είναι για αυτήν την ηλικία)

Σχόλια

Το σημαντικό σε ένα βιβλίο είναι να μάθουμε να αναζητούμε απαντήσεις σε προσωπικά μας ερωτήματα, να φτιάχνουμε συνδέσεις με προσωπικές μας ανάγκες, ερωτήσεις, αξίες κτλ Αν όλα τα παραπάνω δεν συνδυαστούν με αυτό τον στόχο, απλά θα γίνονται μεμονωμένες δραστηριότητες χωρίς συνοχή.

Φάσεις ανάγνωσης

Πριν:

• Ερωταπαντήσεις και ευαισθητοποίηση των μαθητών/τριών σε έννοιες όπως “αστεροειδής”.

Κατά τη διάρκεια:

• Σιωπηρή - μεγαλόφωνη ανάγνωση, μοίρασμα σε ομάδες, αφήγηση- δραματοποίηση.

Μετά:

• Κατηγορίες και οι μαθητές/τριες κυκλώνουν ονομασίες, ζωγραφική, μακέτες

Επισκέψεις

• Αστεροσκοπείο ή πλανητάριο.
• Θέατρο ή μουσείο παιδικής τέχνης.
• ΚΠΕ

Αξιοποίηση της τέχνης

• Ζωγραφική μποαομπάμπ ή ηλιοβασίλεμα
• δραματοποίηση
• παντομίμα
• χορός

Προτεινόμενα βιβλία

• Το δέντρο που μιλούσε -Τριβιζάς,
• Το δέντρο που έδινε – Σιλβερστάιν

Φάσεις ανάγνωσης

Πριν την ανάγνωση:

• Καταιγισμός ιδεών. Τι είναι ο γεωγράφος; Ποιος φαντάζεστε πώς είναι ο ρόλος του γεωγράφου στην εξέλιξη της ιστορίας;

Κατά τη διάρκεια της ανάγνωσης:

• Ανάγνωση με ρόλους για να γίνει η αφήγηση πιο ζωντανή.

Μετά την ανάγνωση:

• Μπερδεμένες παράγραφοι. Δίνουμε τις παραγράφους ανακατεμένες και ζητάμε από τα παιδιά να τις βάλουν στη σειρά.

Επισκέψεις

• Επίσκεψη στο αστεροσκοπείο, πλανητάριο.
• Συνάντηση με συγγραφείς και εικονογράφους

Αξιοποίηση της τέχνης

• Δημιουργία αφίσας, κολλάζ
• δραματοποίηση
• δημιουργία κόμικς

Προτεινόμενα βιβλία

• Το δέντρο που έδινε
• Το μαγικό ταξίδι της ευχής
• Φέλιξ ο γάτος που ταξιδεύει
• Ο αστεράκης
• Τα ταξίδια του Γκούλιβερ σε κόμικ.